Κλινικη δερματολογια - αφριδισιολογια

Σπίλοι

ΣΠΙΛΟΙ

Οι συνηθέστεροι σπίλοι που εμφανίζονται στην βρεφική και παιδική ηλικία είναι

Συνδεσμικοί μελανοκυτταρικοί (μελαγχρωματικοί) σπίλοι

Πρόκειται για επίπεδες ή ελαφρώς επηρμένες (ανυψωμένες ) κηλίδες ή βλατίδες με ομοιόμορφο μαύρο ,καφέ ή μπεζ χρώμα και ομαλά όρια. Το σχήμα τους συνήθως είναι στρογγυλό ή ωοειδές. Μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα αν και εντοπίζονται συχνότερα στις εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές. Συνήθως οι σπίλοι που παρατηρούνται σε παλάμες, πέλματα, γεννητικά όργανα και βλεννογόνους ανήκουν σ’αυτή την κατηγορία.

Μικτοί μελανοκυτταρικοί σπίλοι

Πρόκειται για ελαφρώς ή εμφανώς ανυψωμένες κηλίδες. Το κέντρο τους μπορεί να είναι περισσότερο υπερμελαγχρωματικό από την περιφέρεια. Η επιφάνειά τους είναι λεία ή ελαφρώς θηλωματώδης. Το πάχος και η μελάγχρωση των σπίλων αυτών συχνά αυξάνεται κατά την όψιμη παιδική ηλικία και την εφηβεία.

Χοριακοί μελανοκυτταρικοί σπίλοι

Εμφανίζονται ως επηρμένες στρογγυλές βλατίδες χρώματος ανοικτού ή σκούρου καφέ ή έχουν το χρώμα του δέρματος. Συνήθως παρατηρούνται στο πρόσωπο και στον τράχηλο αλλά μπορεί και στον κορμό και στα άκρα. Μπορεί επίσης να είναι έντριχοι.

Κυανοί σπίλοι

Πρόκειται για μονήρεις κυανές, κηλίδες ή βλατίδες που συνήθως εντοπίζονται στην κεφαλή, τον τράχηλο ή την οσφυοϊερά χώρα. Το χρώμα τους οφείλεται στην ύπαρξη έντονα μελαγχρωματικών μελανινοκυττάρων στα εν τω βάθει στρώματα του χορίου. Συνήθως υπάρχουν εκ γενετής ή αναπτύσσονται σε μικρή παιδική ηλικία.

Σπίλος Spitz

Πρόκειται για μια θολωτή λεία βλατίδα ή οζίδιο ερυθρού, ρόδινου ή λιγότερο συχνά καφέ χρώματος διαμέτρου ≤1cm .Συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και οι πιο συχνές θέσεις εντόπισης είναι το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής ή τα άκρα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα. Το χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου σπίλου είναι ότι μεγαλώνει γρήγορα, συνήθως εντός λίγων μηνών.

Σμηγματογόνος σπίλος

Πρόκειται για μια επηρμένη πορτοκαλί ή κίτρινη πλάκα που εντοπίζεται συχνότερα στο τριχωτό της κεφαλής, το μέτωπο ή την οπισθοωτιαία χώρα και η οποία εμφανίζεται με την γέννηση. Συνήθως παρατηρείται μία μόνο βλάβη που φτάνει σε διάμετρο 1-3cm. Η βλάβη στην παιδική ηλικία είναι ασυμπτωματική, ελάχιστα επηρμένη και η επιφάνειά της έχει υφή βελούδου. Με την έναρξη της εφηβείας το πάχος και το μέγεθος της πλάκας αυξάνονται και η επιφάνειά της γίνεται μυρμηκιώδης. Επειδή υπάρχει πιθανότητα εξαλλαγής σε κακόηθες νεόπλασμα κατά την ενήλικη ζωή του ασθενούς συνιστάται η προληπτική αφαίρεση του σπίλου κατά τη δεύτερη ή τρίτη δεκαετία της ζωής.

Αφαίρεση σπίλων

Οι σπίλοι, κοινώς οι ελιές, είναι καλοήθεις όγκοι –βλάβες του δέρματος τις οποίες πρακτικά εμφανίζουν όλοι οι άνθρωποι. Σχεδόν όλοι οι ενήλικες έχουν στο σώμα τους κατά μέσο όρο 10-30 ελιές. Οι ελιές αποτελούνται από σπιλοκύτταρα, ένα είδος κυττάρων που προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για συμμετρικές στρογγυλές ή οβάλ κηλίδες πάνω στο δέρμα ή ελαφρώς επηρμένες χρώματος καφέ, μαύρου, ροζ.

Οι σπίλοι μπορεί να υπάρχουν εκ γενετής ή να αναπτύσσονται κατά τη βρεφική ηλικία(συγγενείς σπίλοι). Περίπου το 1% των νεογέννητων εμφανίζει τουλάχιστον ένα σπίλο. Οι επίκτητοι σπίλοι αναπτύσσονται κατά τη παιδική ηλικία μέχρι και τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής ενός ατόμου. Οι περισσότεροι επίκτητοι σπίλοι εμφανίζονται κατά την εφηβεία ενώ ελάχιστοι σπίλοι εμφανίζονται μετά την ηλικία των 30 ετών. Οι σπίλοι που αναπτύσσονται ή αλλάζουν χαρακτήρα μετά την ηλικία των 30 ετών πρέπει να ελέγχονται από δερματολόγο. Σε άτομα άνω των 70 ετών συνήθως δεν παρατηρούνται σπίλοι Συνήθως είναι ασυμπτωματικοί, αν και μερικές φορές ερεθίζονται από ενδύματα ή εξωτερικούς τραυματισμούς

Ο αριθμός και ο τύπος των σπίλων που φέρει ένας άνθρωπος εξαρτάται από γενετικούς παράγοντες αλλά και από περιβαλλοντικούς όπως είναι η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και ιδιαίτερα τα ηλιακά εγκαύματα. Οι σπίλοι ταξινομούνται σε διάφορους τύπους ανάλογα με το ποια κύτταρα συμβάλλουν στη δημιουργία τους, σε ποιο επίπεδο του δέρματος και το πότε εμφανίζονται.

Οι σπίλοι που φέρει ένας ασθενής καλό είναι να ελέγχονται από Δερματολόγο ανά τακτά διαστήματα. Η παρακολούθησή τους είναι απαραίτητη καθώς μπορεί να αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται κακοήθη όγκοι του δέρματος και κυρίως μελάνωμα. Αφαίρεση κάποιου σπίλου μπορεί να γίνει τόσο για ιατρικούς όσο και για αισθητικούς λόγους.

Γενικά στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι περισσότεροι σπίλοι ενός ασθενούς μοιάζουν μορφολογικά μεταξύ τους. Οι σπίλοι που διαφέρουν από τους άλλους είναι ύποπτοι. Αυτοί οι σπίλοι λοιπόν πρέπει να υποβάλλονται σε αφαίρεση και βιοψία. Επίσης ένας σπίλος μπορεί να αφαιρεθεί γιατί βρίσκεται σε σημείο που τραυματίζεται συχνά και δημιουργεί προβλήματα στον ασθενή. Τέλος, ένας σπίλος μπορεί να αφαιρεθεί γιατί δημιουργεί αισθητικό πρόβλημα στον ασθενή.

Ο ενδεδειγμένος τρόπος αφαίρεσης ενός σπίλου εξαρτάται από το είδος του σπίλου,το σημείο που εντοπίζεται και το ιστορικό του ασθενή.

Γενικά οι τρόποι αφαίρεσης περιλαμβάνουν

Χειρουργική αφαίρεση σπίλου Συνιστάται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ενώ είναι η μοναδική επιλογή όταν υπάρχει υποψία κακοήθειας. Γίνεται χειρουργική εκτομή του σπίλου και των ορίων περιμετρικά αυτού και το υλικό στέλνεται για βιοψία.

Κατά εφαπτομένη αφαίρεση σπίλου (shave excision) Τέμνεται με λεπίδα το προεξέχον τμήμα του σπίλου και συνήθως αποστέλλεται για βιοψία ενώ αφαιρείται τυχόν υπολειμματικό τμήμα του σπίλου με διαθερμία ή laser CO2.

Αφαίρεση με laser βρίσκει εφαρμογή μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που είναι απόλυτα βέβαιη η καλοήθης φύση της βλάβης.