Κλινικη δερματολογια - αφριδισιολογια
Ονυχομυκητίαση παθήσεις ονύχων
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΝΥΧΩΝ
Τα νύχια αποτελούν βασικό εξάρτημα του δέρματος . Οι κύριες λειτουργίες τους είναι η προστασία της ονυχοφόρου φάλαγγας των δακτύλων και η διευκόλυνση στη σύλληψη μικρών αντικειμένων, ενώ συντελούν και στη λειτουργία της αίσθησης της λεπτής αφής.
Τα κυριότερα συστατικά της ονυχαίας πλάκας είναι το νερό, το θείο, η κυστίνη, το σελήνιο, το γλουταμινικό οξύ και η τυροσινάση.
Ο ρυθμός ανάπτυξής τους είναι διαφορετικός, αφού τα νύχια των άνω άκρων χρειάζονται περίπου 5-6 μήνες για να αναπτυχθούν, ενώ των κάτω άκρων 12-15 μήνες. Επίσης ο ρυθμός έχει παρατηρηθεί ότι είναι ταχύτερος στους άρρενες , κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μέχρι την τρίτη δεκαετία της ζωής, καθώς και σε κάποιες παθολογικές καταστάσεις πχ στη ψωρίαση. Αντιθέτως τα νύχια αναπτύσσονται πιο αργά στους ηλικιωμένους, κατά τους χειμερινούς μήνες και σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις πχ στον υποθυρεοειδισμό.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΝΥΧΩΝ
Οι συχνότερες ανωμαλίες που εμφανίζονται στα νύχια είναι οι αλλοιώσεις στο χρώμα και στη δομή. Αυτές οι αλλοιώσεις μπορεί:
να αφορούν αποκλειστικά και μόνο παθήσεις των ονύχων
να αντικατοπτρίζουν πιθανά προβλήματα υγείας μιας και παθήσεις των νεφρών, της καρδιάς, του θυρεοειδή, των πνευμόνων ή του ήπατος συχνά παρουσιάζουν συμπτώματα στην περιοχή των νυχιών.
να επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργικότητα και τη ψυχολογία ενός ατόμου.
Είναι απαραίτητο λοιπόν οι ανωμαλίες και αλλοιώσεις που εμφανίζονται στα νύχια να αξιολογούνται πάντα από το δερματολόγο.
ΟΝΥΧΟΜΥΚΗΤΙΑΣΗ
ΓΕΝΙΚΑ
Είναι μια λοίμωξη που προσβάλλει συχνά τα νύχια χεριών και ποδιών.
Προκαλείται από διάφορους τύπους μυκήτων, συνηθέστερα όμως από δερματόφυτα.
Σύμφωνα με έρευνες αποτελεί το 50% όλων των παθήσεων των νυχιών.
Ονυχομυκητίαση εμφανίζει περίπου το 2-8% του πληθυσμού παγκοσμίως με το 90% αυτού να εμφανίζει μυκητίαση κυρίως στα νύχια των μεγάλων δακτύλων των ποδιών
Ακολουθεί συνέντευξη της ιατρού Δήμητρας Τασιούλα σχετικά με το θέμα:
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
Η μόλυνση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε άτομο, ενώ φαίνεται να προτιμά περισσότερο το ανδρικό φύλο. Συνήθως η συχνότητά της αυξάνεται με την ηλικία, οπότε συχνότερα παρατηρείται σε άτομα άνω των 60 ετών. Η υγρασία και η ζέστη ευνοούν επίσης την ανάπτυξή της, ενώ κάποιο ρόλο φαίνεται να έχει και ένα οικογενειακό ιστορικό σε λοιμώξεις. Τα άτομα που είναι περισσότερο επιρρεπή στην ανάπτυξή της είναι:
Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα πχ που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική αγωγή
Ατομα με κυκλοφορικές διαταραχές(αγγειοπάθεια)
Άτομα με δερματικές παθήσεις πχ ψωρίαση
Άτομα με σύνδρομα (πχ σύνδρομα Down)
Άτομα που εργάζονται σε ζεστό και υγρό περιβάλλον με συνέπεια να έχουν έντονη εφίδρωση
Ατομα που συνηθίζουν να περπατούν με γυμνά πέλματα σε δημόσιους χώρους πχ κολυμβητήρια, αποδυτήρια
Ατομα που βρέχουν συχνά τα χέρια ή/και τα πόδια τους πχ καθαριστές, μάγειρες
Ατομα που φορούν καθημερινά και για πολλές ώρες κλειστά υποδήματα που εμποδίζουν τον εξαερισμό και δεν απορροφούν τον ιδρώτα
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Μια μυκητιασική λοίμωξη των νυχιών μπορεί να προσβάλλει τμήμα του νυχιού, ολόκληρο το νύχι ή αρκετά νύχια. Συνήθως αναπτύσσεται σταδιακά σε μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να μη γίνεται γρήγορα αντιληπτή. Οι συχνότερες αλλοιώσεις που παρατηρούνται είναι:
η πάχυνση του νυχιού,
η δυσμορφία- παραμόρφωση του νυχιού
το ξεφλούδισμα ή εύκολο σπάσιμο του νυχιού
η αποκόλληση τμήματος ή και ολόκληρου του νυχιού από το δέρμα
η αλλαγή στο χρώμα (μπορεί το νύχι να εμφανίσει χρώμα κιτρινωπό, καφετί εώς και πρασινωπό ή μαύρο).
Λευκές περιοχές με απολέπιση στην επιφάνεια του νυχιού
Εάν η ονυχομυκητίαση δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, εκτός από το αισθητικό πρόβλημα, μπορεί να οδηγήσει σε τοπική φλεγμονή, πόνο, είσφρυση όνυχος, περιορισμό και δυσκολία στη βάδιση.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Γενικά η σωστή και έγκαιρη διάγνωση είναι το πρωταρχικό στοιχείο για την αποτελεσματική θεραπεία της ονυχομυκητίασης. Η διάγνωση γίνεται με βάση την κλινική εξέταση, τη δερματοσκόπηση και τη λήψη καλλιέργειας όνυχος. Με βάση τα αποτελέσματα του συνολικού ελέγχου καθορίζεται το κατάλληλο εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
1.Η αντιμετώπιση ξεκινάει από τη σωστή υγιεινή των χεριών κι ποδιών. Πρέπει να γίνεται καλή περιποίηση των νυχιών και αποφυγή υγρασίας(θερμού και υγρού περιβάλλοντος) που ευνοεί την ανάπτυξη των μυκήτων. Στο ιατρείο μας δίνονται ολοκληρωμένες οδηγίες για τη σωστή περιποίηση των νυχιών.
2. Εκτός από τα μέτρα ατομικής υγιεινής η κλασική θεραπεία περιλαμβάνει αντιμυκητιασικούς παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα η τοπική αντιμυκητιασική αγωγή είναι ιδανική για ήπιες και αρχικές μορφές μυκητίασης. Περιλαμβάνει χρήση τοπικών προιόντων, βερνικιών ή κρεμών. Η διάρκεια της θεραπείας είναι περίπου 3-6 μήνες για τα χέρια και 9-12 μήνες για τα νύχια των ποδιών.
3. τα αντιμυκητιασικά φάρμακα από το στόμα είναι πολύ αποτελεσματικά στις εκτεταμένες ονυχομυκητιάσεις.
4.Τελευταία στις επιλογές μας έχει προστεθεί και το λέιζερ. Πιο συγκεκριμένα το NDYAG λέιζερ το οποίο αποτελεί μια πραγματικά αποτελεσματική θεραπεία. Πρόκειται για μακράς διάρκειας παλμού λέιζερ το οποίο εκπέμποντας σε συγκεκριμένο μήκος κύματος αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των μυκήτων. Είναι εγκεκριμένο για τη θεραπεία της ονυχομυκητίασης, ενώ στερείται παρενεργειών αφού δρα τοπικά στα νύχια χωρίς να επηρεάζει τον υπόλοιπο οργανισμό. Αποτελεί την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή για όσους αντενδείκνυται η χορήγηση φαρμάκων από το στόμα. Ο αριθμός των συνεδριών που απαιτούνται εξαρτάται από την έκταση της ονυχομυκητίασης, ενώ συνήθως ο συνδυασμός με τοπική αντιμυκητιασική αγωγή δίνει ένα ταχύτερο αποτέλεσμα. Κατά μέσο όρο απαιτούνται 4-6 συνεδρίες.
5.Η χειρουργική προσέγγιση περιλαμβάνει το μηχανικό, χημικό ή χειρουργικό καθαρισμό των νυχιών.
ΨΩΡΙΑΣΗ ΟΝΥΧΩΝ
Η ψωριασική ονυχία είναι μια πάθηση που παρατηρείται περίπου στο ήμισυ των ασθενών με κοινή ψωρίαση. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί και τη μοναδική εκδήλωση της νόσου. Σε αρκετά μεγάλο ποσοστό σχετίζεται με ψωριασική αρθρίτιδα. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και στα δύο φύλα, ενώ τα αίτια εμφάνισής της περιλαμβάνουν γενετικούς, ανοσολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Αφορά ένα ή περισσότερα νύχια και συχνότερα εμφανίζεται στα νύχια των χεριών.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Συνηθέστερα εμφανίζεται
Ονυχόλυση δηλαδή αποκόλληση του νυχιού από το δέρμα,
υπωνύχια υπερκεράτωση πάχυνση δηλαδή του δέρματος κάτω από το νύχι που μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια του νυχιού
πάχυνση του νυχιού,
δυσχρωμία: αποχρωματισμός κίτρινου χρώματος που μοιάζει με σταγόνα λαδιού κάτω από την επιφάνεια του νυχιού
μικρά βαθουλώματα στην επιφάνεια του νυχιού, σαν «τρυπούλες»
ευθρυπτότητα: τα νύχια δηλαδή σπάνε εύκολα
γραμμοειδείς μελεγχρωματικές ταινίες στο ελεύθερο άκρο των νυχιών οφειλόμενες σε αιμορραγίες των τριχοειδών της κοίτης του όνυχα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση γίνεται κυρίως με την κλινική και δερματοσκοπική εξέταση. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη και η λήψη καλλιέργειας όνυχος προκειμένου να αποκλειστεί η ονυχομυκητίαση.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η αντιμετώπιση της ψωριασικής ονυχίας καθορίζεται από τη βαρύτητά της και μπορεί να είναι:
τοπική με παράγοντες όπως κορτικοστεροειδή, παράγωγα βιταμίνης D κ.ά
συστηματική πχ χορήγηση μεθοτρεξάτης
χορήγηση βιολογικών παραγόντων που δίνουν πολύ καλά αποτελέσματα με πολύ καλό προφίλ ασφάλειας.
Γενικά, η ψωριασική ονυχία είναι μια επίμονη και ανθεκτική στη θεραπεία πάθηση και χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα προκειμένου να γίνουν εμφανή τα αποτελέσματα της θεραπευτικής αγωγής.
ΕΙΣΦΡΥΣΗ ΟΝΥΧΟΣ
Πρόκειται για μια συχνή, επώδυνη κατάσταση που παρατηρείται όταν το νύχι μεγαλώνει μέσα στο περιβάλλον δέρμα. Συνηθέστερα παρατηρείται στα μεγάλα δάκτυλα των κάτω άκρων, ενώ είναι πιο κοινή σε νεαρούς ενήλικες και εφήβους.
ΑΙΤΙΕΣ
Οι συχνότερες αιτίες που οδηγούν στην εμφάνισή της είναι
η πίεση που ασκείται στο σημείο λόγω στενών παπουτσιών,
το λάθος κόψιμο των νυχιών,
οι συνεχείς τραυματισμοί στην περιοχή(πχ σε αθλητές, ποδοσφαιριστές),
οι ονυχομυκητιάσεις καθώς και
κληρονομικοί παράγοντες.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η είσφρυση όνυχος μπορεί να οδηγήσει σε τοπική φλεγμονή, η οποία παρουσιάζεται με πόνο, ερυθρότητα, οίδημα, υπερτροφία στο σημείο, αιμορραγία, εκροή υγρού, δυσχέρεια στη βάδιση.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης κατάστασης είναι απαραίτητη η καθημερινή περιποίηση των άκρων, το σωστό κόψιμο των νυχιών καθώς και η αποφυγή τραυματισμών ή πίεσης στην περιοχή. Ανάλογα με την έκταση του προβλήματος, αλλά και τη συχνότητα με την οποία εμφανίζεται στον ασθενή συνιστάται
συντηρητική θεραπεία,
αντιμετώπιση με εφαρμογή νάρθηκα
χειρουργική αντιμετώπιση.
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΝΥΧΩΝ
Θαμπά νύχια: μπορεί να είναι σημάδι κάποιας σοβαρής ασθένειας όπως καρδιακής ανεπάρκειας, ηπατικής νόσου, αναιμίας
Κίτρινα νύχια: η πιο συχνή αιτία είναι η μυκητίαση. Μπορεί όμως τα κίτρινα νύχια να οφείλονται σε ασθένειες όπως θυρεοειδοπάθεια, νόσοι των πνευμόνων, σακχαρώδης διαβήτης, ψωρίαση. Επίσης το συχνό βάψιμο των νυχιών δίνει μια χαρακτηριστική κίτρινη χροιά στα νύχια, ενώ και το τσιγάρο κιτρινίζει τα νύχια
Πράσινα νύχια: συνήθως ευθύνεται η προσβολή των νυχιών από ένα μύκητα του γένους Candinda ή από ένα μικρόβιο τη ψευδομονάδα.
Μπλε νύχια: συνήθως σχετίζονται με μειωμένη κυκλοφορία οξυγόνου στο σώμα που προκαλείται από λοιμώξεις και άλλες διαταραχές των πνευμόνων, καθώς και από ορισμένες καρδιοπάθειες.
Λευκά νύχια: μπορεί να είναι ολική λευκονυχία όταν ολόκληρο το νύχι είναι λευκό ή μερική όταν είναι λευκό ένα μέρος του νυχιού. Όταν εμφανίζεται λίγο μετά τη γέννηση είναι κληρονομική και μπορεί να συνδυάζεται με άλλες συγγενείς ανωμαλίες όπως κώφωση, ενώ όταν εμφανίζεται σε κάποια φάση της ζωής μπορεί να οφείλεται σε συστηματικά νοσήματα όπως προβλήματα από το ήπαρ και το έντερο ή να είναι αποτέλεσμα επαφής με διάφορα χημικά προιόντα.
Λευκές κηλίδες στα νύχια : είναι μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση στα νύχια που παρουσιάζεται εώς και στο 50% του πληθυσμού. Για τη στικτή λευκονυχία η πιο συχνή αιτία είναι μικροτραυματισμοί της μήτρας του νυχιού, όπως πχ από μανικιούρ. Και δερματολογικά νοσήματα όπως η ψωρίαση ή κάποιες μορφές μυκητιάσεων έχουν σαν αποτέλεσμα στικτές λευκωπές περιοχές. Τέλος, σε εμπύρετες λοιμώξεις αλλά και στο διαβήτη μπορεί να εμφανιστούν λευκωπά στίγματα στα νύχια.
Εγκάρσιες λευκές γραμμές συνήθως είναι πολλαπλές και εμφανίζονται σε ένα ή περισσότερα δάκτυλα των χεριών. Συνήθεις αιτίες είναι η νεφρική ανεπάρκεια, η νόσος Hodgkin, η δηλητηρίαση με αρσενικό
Κυματιστά νύχια: τα νύχια που είναι κυματιστά ή έχουν εντυπώματα «τρυπούλες» μπορεί να σχετίζονται με ψωρίαση ή φλεγμονώδη αρθρίτιδα
Εύθραστα νυχια μπορεί να σχετίζονται με διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, με έλλειψη βιταμινών και κακή διατροφή, με συχνή επαφή με απορρυπαντικά και χημικές ουσίες, αλλά και παθήσεις των νυχιών όπως ψωρίαση, λειχήνας, κ.α
Κάθετες ραβδώσεις στα νύχια πολύ συχνά αποτελούν σημάδι φυσιολογικής γήρανσης και φθοράς των νυχιών. Μπορεί όμως να σχετίζονται με αναιμία, ρευματοειδή αρθρίτιδα ή καρδιαγγειακές παθήσεις.
Οριζόντιες ραβδώσεις στα νύχια είναι πιο σπάνιες από τις κάθετες και μπορεί να οφείλονται σε νόσους όπως το έκζεμα και η ψωρίαση ,σε διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, ενώ αν οι γραμμές αυτές εμφανιστούν ταυτόχρονα και στα 20 νύχια μπορεί να οφείλονται σε πνευμονία, παρωτίτιδα ή πρόβλημα με την καρδιά, το συκώτι ή τα νεφρά